AI PC là gì và tại sao nó đang trở thành trào lưu ?

Người viết: Trịnh Quang Tấn

/ 25.04.2024

AI PC đang là cụm từ được nhắc đến nhiều nhất trong thời gian gần đây, đặc biệt trong lĩnh vực PC. Nhưng chính xác AI PC là gì ? Nó giúp được gì cho bạn? Bạn có nên sắm cho mình một chiếc AI PC không ?

Microsoft dường như đang cố định nghĩa như thế nào là một chiếc "AI PC", nhưng rất có thể ngay bây giờ bạn đang sở hữu một chiếc PC có khả năng xử lý AI rồi đó. Khác biệt giữa chúng có thể nằm ở danh sách các thông số kỹ thuật và có thể là ở nhãn dán chuyên dụng để trang trí cho chiếc laptop của bạn.

Khi những người trong ngành nói về "PC AI", nghĩa là nó đề cập đến một bộ PC có thể xử lý các tác vụ AI nhanh hơn. Nhưng các nhà cung cấp lại muốn chúng ta hiểu điều đó theo những cách khác nhau. Trong số đó, Microsoft, định nghĩa nó là một PC có thể truy cập vào "AI" với Windows Copilot, hoạt động dựa trên đám mây. Các nhà cung cấp chip như AMD, Intel và Qualcomm thì lại tái định nghĩa rằng AI nên được xử lý cục bộ thông qua bộ vi xử lý trên PC của bạn.

AI là gì, và nó làm được những gì ?

Cách đơn giản nhất để sử dụng AI là sử dụng các app chạy trên đám mây như : LLM (AI Chatbot) với Microsoft Copilot, AI về nghệ thuật như Bing Image Creator, AI về video từ Adobe và Runway, và AI về âm nhạc như Udio. Ở định dạng này, AI chỉ là một trang web khác mà bạn có thể tương tác. Bạn có thể làm điều đó với PC hoặc trên chính chiếc smartphone của bạn.

Tôi thích khám phá nghệ thuật AI và một trong những ứng dụng yêu thích của tôi là Fooocus.

Nếu bạn đang làm việc cho một doanh nghiệp, bộ phận IT có thể luôn đề phòng việc thông tin mật bị rò rỉ trên Internet. Mặc dù bạn có thể nhờ copilot đưa ra những lời khuyên về công việc hay cuộc sống của mình nhưng đối với một công ty họ sẽ không cho phép Google hoặc Microsoft biết được các thông tin và kế hoặch của mình.

Những người ủng hộ chạy AI cục bộ cũng nói rằng chay AI cục bộ có thể nhanh hơn trên đám mây. Theo kinh nghiệm của tôi, điều đó chưa chắc đúng vi theo tôi biết thì hiện tại OpenAI, Bard và Microsoft đã dành nhiều thời gian và nỗ lực đáng kể để đảm bảo AI chạy trên nền tảng đám mây của họ hoạt đông và phản hồi nhanh nhất có thể.

Ngoài ra các ứng dụng có thể đạt được sự cân bằng giữa chạy AI trên đám mây và chạy AI cục bộ. Photoshop là một ví dụ điển hình vì nó chạy các công cụ "AI" ví dụ như xóa đối tượng khỏi hình ảnh bằng AI cục bộ ngay chính trên PC của bạn. Nhưng nếu bạn muốn thay đổi vương miện của một vi vua thành một chiếc mũ bóng chày, thì lúc này Firefly dịch vụ dựa trên đám mây của Adobe sẽ thực hiện nhiệm vụ đó.

Có thể bạn đã sở hữu một chiếc PC AI rồi đó

Như tôi đã nói trước đó, hầu hết các dịch vụ AI đều có thể chạy thông qua đám mây, nhưng khi bạn chạy AI cục bộ trên PC, bạn sẽ có 3 đến 4 tùy chọn.

Một chiếc PC có ba công cụ xử lý chính: CPU, GPU và một thành phần bổ sung mới là NPU. CPU và GPU đã tồn tại trong nhiều thập kỷ và chúng rất phù hợp để chạy các AI chuyên về nghệ thuật và LLM cục bộ. Sẽ rất chậm khi chạy LLM cục bộ trên CPU nhưng khi thêm GPU vào thì quá trình chạy AI sẽ được tăng tốc đáng kể. Chính vì vậy, đối với AI thì GPU vẫn là bộ xử lý cục bộ nhanh nhất mà bạn sở hữu.

Nói cách khác: Nếu bạn đang sở hữu một bộ PC gaming với GPU rời đủ mạnh nghĩa là bạn cũng đang sở hữu một cỗ máy có thể cân được các tác vụ về AI.

Các bộ xử lý hiện tại và sắp ra mắt đều được trang bị NPU bên trong. Với Intel là Meteor Lake/Core Ultra còn AMD sẽ là Ryzen 8000 ngoài ra còn có Snapdragon X Elite của Qualcomm sẽ được trang bị trên các máy tính xách tay dự kiến sẽ được lên kệ vào giữa năm nay. Intel đã tuyên bố rằng họ đã xuất xưởng 5 triệu PC AI, và từ đây đến cuối năm sẽ là khoảng 100 triệu máy.

Các chatbot AI hoặc LLM có thể chạy trên đám mây, nhưng đôi khi sẽ thoải mái hơn khi chạy chúng cục bộ .

Tuy nhiên, thứ mà các nhà cung cấp chip muốn bán cho bạn là concept về Bộ Xử Lý Neural, hay NPU cũng chính là trái tim của PC AI. Trên lý thuyết, nó thực sự giống với GPU, ở chỗ nó có thể thực hiện các tác vụ lặp đi lặp lại một cách nhanh chóng. Trên thực tế chỉ số "tốc độ" của NPU được đo bằng TOPS hoặc "hàng nghìn tỷ thao tác mỗi giây"

CPU nhanh như vậy mà tốc độ của nó chỉ được đo bằng đơn vị gigahertz ( một tỷ hertz mỗi giây) trong khi NPU được đo bằng TOPS ( hàng nghìn tỷ thao tác mỗi giây).

Qualcomm Snapdragon X Elite Kedar Kondap Nitin Kumar

Qualcomm đã trang bị bộ xử lý AI cho chip Snapdragon dành cho thiết bị di động của mình.

Các nhà cung cấp chip thường định nghĩa TOPS theo NPU của họ hoặc đôi khi là NPU,GPU và CPU hoạt động cùng nhau. Thật sự cũng chưa có ứng dụng nào có thể tận dụng một lúc cả 3 thành phần đó cả, nhưng chắc chắn rằng ngày đó sẽ đến.

Dưới đây là số TOPS NPU của ba nhà cung cấp chip PC lớn nhất:

✔ Intel Core Ultra: 34 TOPS

✔ AMD Ryzen 8040 Series: 39 TOPS

✔ Qualcomm Snapdragon X Elite: 45 TOPS

Tại CES Intel cho biết rằng bộ xử lý Lunar Lake sắp tới của họ sẽ mang lại hiệu suất AI nhanh gấp 3 lần ( khoảng 102 TOPS). Con chip di động đó sẽ được ra mắt vào cuối năm nay và có thể được gọi là Core Ultra Series 2.

NPU đóng vai trò gì trong AI PC

Hầu hết những người đam mê về PC khi nói đến chip thì họ sẽ nghĩ ngay về mặt hiệu suất mà con chip đó mang lại, NPU thì đang được định vị về mặt hiệu quả, chúng có thể mang lại bao nhiêu hiệu suất AI trong khi giảm thiểu lượng điện tiêu thụ?

Trong bối cảnh này, các nhà cung cấp đang nhắm đến những chiếc máy tính xách tay chạy bằng pin. Và nhiệm vụ hàng đầu của NPU hiện nay trên HDH Windows là Windows Studio Effects.

Microsoft Surface Pro 9 (5G) webcam Windows Studio Effects blur

Mặc dù Windows Studio Effects có thể thực hiện các tác vụ làm mờ nền trong Teams hoặc Zoom nhưng nó sẽ hiệu quả hơn khi sử dụng NPU.

Windows Studio Effects là một công cụ AI của Microsoft giúp cải thiện cuộc gọi video trên Teams. Chúng bao gồm khả năng thay thế hoặc làm mờ nền; lọc âm thanh; sử dụng khả năng cắt xén của máy ảnh để “xoay và thu phóng” khuôn mặt của bạn khi bạn di chuyển xung quanh và một loại kỹ thuật AI đáng sợ để khiến bạn có vẻ như luôn nhìn vào máy ảnh và chú ý.

Bằng cách chuyển nhiệm vụ đó cho NPU, AI có thể giữ cho laptop của bạn luôn ở trạng thái bật và cung cấp năng lượng cho các cuộc gọi video kéo dài cả ngày.

Yêu cầu về phần cứng của PC AI

Vậy chúng ta đã biết vai trò của AI PC là như thế nào rồi, vậy một chiếc PC như nào mới được phê duyệt là AI PC ?

Giám đốc điều hành của Intel đã tiết lộ rằng hiện tại có ba linh kiện cần phải có để một chiếc PC có thể chính thức được gọi là AI PC: Copilot key, PC có khả năng chạy copilot, và được trang bị NPU chuyên dụng bên trong. Ngoài ra còn yêu cầu TOPS phải từ 45 trở lên.

Nếu như nhìn vào yêu cầu thứ hai, điều đó có nghĩa là nhứng PC được trang bị chip Qualcomm Snapdragon X Elite sẽ đủ điều kiện được gọi là AI PC, nhưng những chiếc PC được trang bị con chip Core Ultra của Intel thì lại không phải.

Tôi có thể mua PC AI ở đâu?

Microsoft hiện vẫn chưa chính thức định nghĩa như nào là PC AI, có thể sau này chúng ta sẽ được nhìn thấy những miếng dán chính thức để nhận biết đâu là một chiếc AI PC, kiểu như hồi xưa trên những chiếc laptop thường có miếng dan "Designed for Windows XP".

Có nên một chiếc AI PC không ?

Chúng ta vẫn chưa biết liệu Microsoft có chạy Copilot hay một phiên bản Copilot chạy cục bộ trên PC hay không và đó có thể là điểm ăn tiền của AI PC - nếu nó mang lại trải nghiệm thỏa đáng.

Nhiều khả năng Microsoft sẽ đưa lần lượt các tính năng AI mới vào Windows theo thời gian, khiến nó ngày càng trở nên hấp dẫn hơn. Đó có thể là một nhân vật game được hỗ trợ bởi AI, cũng có thể là các bản cập nhập AI cho Teams, Zoom và Google Meet ...

← Bài trước Bài sau →